Zawierucha wojenna, słabość lub zmiana władzy to często okoliczności sprzyjające rozmaitym “przekrętom”. Ledwie kilkadziesiąt lat temu, na progu tzw. “transformacji ustrojowej” w latach 80-tych ubiegłego stulecia, roiło się od rozmaitych naciągaczy, oszustów i złodziei. Sądzę, że koniec XVIII w., jeżeli chodzi o te okoliczności, mógł wyglądać nieco podobnie. Extrakty z ksiąg wójtowskich janowskich Inaczej można […]

Niejednokrotnie spotkałem się z tym, że testament rozciągający się na kilkanaście kart był charakterystyczny dla osoby zamożnej, często na urzędzie. Im więcej majątku, tym więcej o jego rozporządzeniu. Nieco inaczej było w przypadku ostatniej dyspozycji Szlachetnego Marcina Tyszki. W najbliższy poniedziałek po święcie Świętego Mikołaja, Biskupa, tj. 10. grudnia 1725 r. w kancelarii ziemskiej w […]

We współpracy z Marcinem Radziszewskim (który jest autorem lwiej części niniejszego indexu) udało się “wydobyć na powierzchnię” przeszło 1000 rekordów, które już zasiliły wyszukiwarkę. Warto zajrzeć, a jeśli trafi się coś interesującego – zamawiać tłumaczenia w formie regestów. Zawartość PZW 15 Księga ta, co może być zaskakujące, biorąc pod uwagę jak bywa z innymi księgami […]

Gdy spotyka się księgę o sygnaturze “140.5”, to trzeba być przygotowanym na to, że można znaleźć w niej niemalże wszystko (i nie chodzi mi tu o testament). Tak jest z księgą z serii “ciechanowskie grodzkie perpetuitatis” (czyli wieczyste, ale makaronizmów nigdy dość – nawet w archiwistyce), przechowywanej w AGAD w Warszawie. Nierzadko przychodzi mi do […]

Wielu Czytelników na słowa “wywód szlachectwa” reaguje najpewniej z dużym zainteresowaniem. Trudno się dziwić, wszak często jest to zbiór cennych informacji zwieńczonych wnioskiem, iż dana osoba (bądź osoby) rzeczywiście przynależą do stanu rycerskiego. “Wydałem kilkaset rubli na kupno szlacheckiego patentu” – czyli wywód szlachectwa w XIX w. Na Mazowszu swoje piętno w pamięci ówczesnych i […]

W przyszłości, gdy wszystkie akta grodzkie i ziemskie b. Rzeczypospolitej Polskiej będą przejrzane i z nich sumaryusze sporządzone, poznamy dokładnie liczbę szlachty polskiej i jej dzieje. Adam Boniecki, Herbarz Polski (1899 r.) PZW 12 to księga zawierająca 1340 wpisów z okresu ok. 24.06.1775 do 07.12.1777 r. Dotyczą przede wszystkim szlachty ziemi ciechanowskiej, ale nie tylko. Są […]

Wykonałem na zamówienie tłumaczenie wpisu do wyszukiwarki, na którego kanwie warto wspomnieć o tzw. śmierci cywilnej. Okazuje się, fakt bycia martwym według prawa bywał odnotowywany w księgach sądowych. Oto regest: [AGAD, PłGW 183, k. 410-411] Przestępca skazany na śmierć zaocznie (jeśli uciekł z kraju) był pozbawiany wszelkich praw i majątku, co oznacza właśnie śmierć cywilną […]

Do zasobu dołączył index przasnyskiej ziemskiej wieczystej (PZW) sygn. 48. To 242 wpisy z okresu od września 1795 r. do sierpnia 1796 r. To kolejny sukces osiągnięty dzięki długofalowej współpracy z Tomasz P. Kozłowski. Dziękuję i mam nadzieję, że wkrótce pojawią się kolejne. Podziękowania, tradycyjnie, przy okazji wpisów dotyczących nowych indexów, kieruję w stronę Sebastian […]

Wiem o tym dobrze, iż kto się rodzi, umierać musi. Nikt nie wie kiedy i gdzie to nastąpi – pewny jest za to pośmiertny sąd Boży a po nim – niebo albo piekło. Przy czym spójnik “albo” nie stoi tutaj przypadkowo. Wiem także, że żyjemy w XXI w.. Co w takim razie można znaleźć w […]

Jest wiadomym, że niemal wszystkie księgi nurskie spaliły się przeszło 300 lat temu, na długo przed erą cyfryzacji. Zgorzały bezpowrotnie. Dotychczas było wiadomo, że to wydarzenie przetrwały: a) protokół transakcji wieczystych (od 1616 do 1617 r.) [oznaczony w AGAD jako nurskie grodzkie wieczyste sygn. 1] b) protokół relacji z lat 1601-1602 [oznaczony w AGAD jako […]