W przyszłości, gdy wszystkie akta grodzkie i ziemskie b. Rzeczypospolitej Polskiej będą przejrzane i z nich sumaryusze sporządzone, poznamy dokładnie liczbę szlachty polskiej i jej dzieje. Adam Boniecki, Herbarz Polski (1899 r.) PZW 12 to księga zawierająca 1340 wpisów z okresu ok. 24.06.1775 do 07.12.1777 r. Dotyczą przede wszystkim szlachty ziemi ciechanowskiej, ale nie tylko. Są […]

Wykonałem na zamówienie tłumaczenie wpisu do wyszukiwarki, na którego kanwie warto wspomnieć o tzw. śmierci cywilnej. Okazuje się, fakt bycia martwym według prawa bywał odnotowywany w księgach sądowych. Oto regest: [AGAD, PłGW 183, k. 410-411] Przestępca skazany na śmierć zaocznie (jeśli uciekł z kraju) był pozbawiany wszelkich praw i majątku, co oznacza właśnie śmierć cywilną […]

Do zasobu dołączył index przasnyskiej ziemskiej wieczystej (PZW) sygn. 48. To 242 wpisy z okresu od września 1795 r. do sierpnia 1796 r. To kolejny sukces osiągnięty dzięki długofalowej współpracy z Tomasz P. Kozłowski. Dziękuję i mam nadzieję, że wkrótce pojawią się kolejne. Podziękowania, tradycyjnie, przy okazji wpisów dotyczących nowych indexów, kieruję w stronę Sebastian […]

Wiem o tym dobrze, iż kto się rodzi, umierać musi. Nikt nie wie kiedy i gdzie to nastąpi – pewny jest za to pośmiertny sąd Boży a po nim – niebo albo piekło. Przy czym spójnik “albo” nie stoi tutaj przypadkowo. Wiem także, że żyjemy w XXI w.. Co w takim razie można znaleźć w […]

Jest wiadomym, że niemal wszystkie księgi nurskie spaliły się przeszło 300 lat temu, na długo przed erą cyfryzacji. Zgorzały bezpowrotnie. Dotychczas było wiadomo, że to wydarzenie przetrwały: a) protokół transakcji wieczystych (od 1616 do 1617 r.) [oznaczony w AGAD jako nurskie grodzkie wieczyste sygn. 1] b) protokół relacji z lat 1601-1602 [oznaczony w AGAD jako […]

Słowo “przeddzień” (łac. pridie) nie wymaga szerszego opisu. Słowo wiglia (łac. vigilia) kojarzy się z dziś przede wszystkim z wieczerzą przed Świętem Bożego Narodzenia, chociaż ma szersze znaczenie. Katechizm Katolicki uczy, że “pościć mamy także w wigilie niektórych świąt, by przygotować się godnie na samo święto, a tak zjednać sobie u Boga obfite łaski” (ks. […]

Nie mam żadnych wątpliwości, że wśród zachowanych woluminów kancelarii ostrołęckiej nie ma nic, co przewyższało by urodą księgę grodzką wieczystą (to oczywiście indukta, czyli czystopis) obejmującą dwa lata z drugiej połowy lat 60-tych XVIII w. Księga jest obecnie przechowywana w AGAD. Jest oprawiona w skórę. Składa się z 339 wpisów na 166 obustronnie zapisywanych kartach, […]

Chylenie się Polski ku upadkowi nie spowodowało, że przasnyska szlachta przestała załatwiać swoje sprawy majątkowe. Dowodzi tego księga wytworzona w miejscowej kancelarii pod koniec XVIII w. W tysiąc siedmsetnym dziewięćdziesiąt czwartem roku głód zwarzył, nie setnego artem. Zadosyć w czwartym, artując wyoździł a w piątym jeszcze, zbytecznie zagwoździł. Ten utwór znajduje się na początku księgi […]

Każdy, kto ma nieco klasycznego wykształcenia wie, że cyrograf vel chirograf (od greckich słów χειρ – „ręka” i γράφειν – „pisać”) to po prostu rękopis. W tym znaczeniu używano tego słowa w księgach sądowych co najmniej do XVI w., a z biegiem czasu (przynajmniej w tych, które przeglądałem) zostało ono zastąpione przez łacińskie “scriptum manuale”. […]

Do wyszukiwarki trafiły indexy kolejnej księgi – ciechanowskie grodzkie wieczyste sygnatura 157 (jest to rok 1783). Link do wyszukiwarki: https://indexy.szlachtapolnocnegomazowsza.pl/ Zapraszam do indexacji!